چشم مشعل یکی از انواع ابزارهایی هست که برای کار با گاز و گازوئیل و موارد دیگر مناسب می باشد. در واقع فتوسل ها یک بخش مجزا بوده که قابلیت نصب بر روی وسایلی چون مشعل را دارند و وجود آنها در هر زمینه ای باعث ایجاد تفاوت در عملکرد کلی سیستم مورد نظر خواهد شد. چشم مشعل دارای چندین نمونه با برندهای گوناگون است که با توجه مشخصاتشان در موارد متعددی به کار گرفته می شوند و این مشخصه ها و امکانات موجب شده تا قیمت های هر نوع چشم مشعل با همدیگر فرق داشته باشد. اما قبل از اینکه به جزییات و بررسی چشم مشعل بپردازیم، درمورد فتوسل ها و تقسیم بندی بخش های مختلف یک مشعل توضیحات جداگانه ای خواهیم داد.

منظور از "فتوسل" ابزار و وسایلی هستند که به نور محیط اطرافشان حساسیت نشان داده و در صورت رسیدن این اشعه های نوری به صفحات فتوسلی، از خود ولتاژی ایجاد کرده که به کمک این ولتاژ وضعیت وسایل برقی و الکترونیکی مثل لامپ های اتوماتیک، سلول های خورشیدی، سنسور تشخیص دود، دیودهای نوری، دوربین های عکاسی، مدارها و غیره را تغییر می دهد یعنی اگر در حالت off باشد آن را به حالت on می برد و بر عکس. در معنای دیگر فتوسل ها را مقاومتی می گویند که تحت تاثیر نور خورشید می باشند و با کاهش و افزایش شدت تابش مقاومت آن تغییر می کند. البته شدت تابش نور با مقاومتی که از این صفحات حاصل می شود رابطه عکس دارد.

در واقع فتوسل ها همان چشم های الکتریکی هستند که قابلیت استفاده برای مشعل ها را نیز دارند. برای آنکه یک چشم مشعل گازی ( یا گازوئیلی) داشته باشیم کافی است که این صفحات فتوسلی را درون محفظه قرار داده و سپس محفظه را بر بدنه مشعل به گونه ای سوار کنیم که محتویات داخلی دیگ و شعله قابل رویت باشد. به طور کلی شکل ظاهری فتوسل ها این گونه است که از صفحاتی با سایز کوچک و از جنس سرامیک طراحی شده اند و همانند عناصری مثل ژرمانیوم از ویژگی نیمه رسانایی برخوردار می باشند و این موجب شده تا با تابیدن نور مدارهای بیرونی آنها تحت تاثیر قرار گرفته و فعالیت های خود را بر این اساس انجام دهند.

مشعل جزیی از سیستم چشم مشعل بوده که از شش بخش تشکیل شده که عبارتند از: 1. فشارسنج سوخت، 2. شیر برقی، 3. فشارسنج هوا، 4. رله، 5. الکتروموتور برای دمیدن هوا، 6. میله هایی برای جرقه زن و یون. همان طور که از اجزای آن مشخص است این وسیله با تولید گرما و بالا بردن حرارت، به شکل موتوری برای احتراق( سوختن) بویلر می باشد. مشعل ها از سوخت های مختلفی برای عملیات احتراق استفاده می کنند که این موجب کارکردهای خاص هر کدام از آنها شده است. مشعل ها از نظر سوخت گیری به چهار گروه زیر تقسیم می شوند:

1. گاز سوز: این مشعل ها سوختشان ازگاز شهری تامین می شود که میزان آن با شیر برقی تعبیه شده قابل تنظیم است.

2. گازوئیلی: در نوع مشعل ها منبع سوخت، گازوئیل ها می باشند که ویژگی های خاص خود را دارند.

3. دوگانه سوز: این نمونه سوختشان ترکیبی از دو حالت قبل است( گاز و گازوئیل) و بیشترین کاربرد آنها در کارخانه ها، مجتمع های اداری و مسکونی است.

4. مازوت سوز: یکی از بهترین نمونه های مشعل است که نصب آن آسان بوده و بسیار ایمن می باشد. کاربردهای آن بیشتر در صنعت و کارخانه های تولید مواد خوراکی( مانند انواع کیک) است.

چشم مشعل دارای انواعی با موارد استفاده متفاوت هستند. در ادامه مطلب به معرفی چند مورد از فتوسل های مشعل می پردازیم.

1. چشم مشعل زیمنس( سری QRA10): کشور تولید کننده این مدل آلمان است. دارای وزن 750 گرمی بوده و از نمونه یو وی می باشد.( منظور از یو وی همان اشعه فرابنفش است) یکی دیگر از محصولات این کمپانی چشم مشعل سری QRA2 می باشد که جنس بدنه آنها از پلاستیک بوده و گستره دمایی که قادر است با آن کار کند از منفی 20 تا 60 درجه سانتی گراد می تواند تغییر دما دهد. میانگین کارکرد این چشم مشعل حدودا ده هزار ساعت برای دماهای پنجاه درجه است. این مدل بسیار حساس بوده ولتاژی که با آن کار می کند تقریبا 220 ولت می باشد. کمپانی زیمیکس نمونه های دیگری از چشم مشعل را هم دارد که دارای ویژگی های ظاهری خاص خود هستند. در ادامه چند سری دیگر از چشم مشعل زیمکس را ذکر می کنیم:

- سری QRB-3

- سری QRB1

2. چشم مشعل هانیول ساترونیک( سری UVZ 780): برند تجاری هانیول یکی دیگر از تولیدکنندگان چشم مشعل بوده که طراحی و ساخت آن در مجارستان انجام می گیرد. کاربرد اصلی آن در برای تایمرهای SGU و TMG می باشد. چشم مشعل هانیون دارای وزن 85 گرمی است و در نمونه های آبی، سفید و قرمز بوده که نوع قرمز آن حساس تر می باشد. فتوسل های مشعل ساترونیک دارای سری های دیگر نیز هست که به این ترتیب می باشند:

- چشم مشعل FZ 711 G: میزان حساس بودن آن نرمال بوده و هسته درشتی دارد که به صورت یکنواخت می باشد.

- چشم مشعل FZ 711 S: این نیز یکی دیگر از انواع فتوسل های ساترونیک می باشد که برعکس نوع قبلی دارای هسته دو بخشی است اما از نظر حساسیت عملکردشان معمولی است.

- چشم مشعل MMZ 770: دارای دو بخش مجزا بوده و با اشعه فرابنفش کار می کند. معمولا این مدل برای تایمرهای 972 و 970 DKO استفاده خواهند شد.